Mark Zuckerberg, tên đầy đủ là Mark Elliot Zuckerberg, sinh ngày 14/5/1984 tại tại thành phố White Plains thuộc bang New York. Anh là người đồng sáng lập của Meta và hiện đang điều hành công ty này với chức danh chủ tịch kiêm giám đốc điều hành. Tài sản hiện tại của ông đã vượt 200 tỷ USD và còn tăng trưởng khi cổ phiếu của Meta Platforms vẫn đang phát triển vượt bậc.

Mark Zuckerberg sinh ra trong một gia đình trí thức. Cha ông là một nha sĩ, còn mẹ ông là một bác sĩ tâm thần. Mark còn có ba người chị gái: Randi, Arielle và Donna, đây cũng là những người đã góp phần không nhỏ vào tuổi thơ của ông.

Ngay từ khi còn nhỏ, Mark đã sớm bộc lộ trí thông minh đặc biệt. Dù mắc chứng mù màu và chỉ có thể nhìn rõ nhất màu xanh dương, điều đó không hề ngăn cản niềm đam mê của ông với công nghệ. Từ những năm trung học, Mark đã miệt mài tự học lập trình, say sưa khám phá và phát triển những phần mềm mang tính đột phá, đặc biệt là các công cụ giao tiếp trên mạng và trò chơi điện tử.

Năm 12 tuổi, Mark đã khiến nhiều người phải trầm trồ khi sáng tạo ra Zucknet – một chương trình nhắn tin được lập trình bằng ngôn ngữ Atari BASIC. Phần mềm này không chỉ là một dự án cá nhân mà còn được ứng dụng thực tế như một hệ thống liên lạc giữa các phòng ban trong phòng khám nha khoa của cha ông. Không dừng lại ở đó, Mark còn lập trình một phiên bản game Risk và phần mềm nghe nhạc thông minh Synapse.

Những sáng tạo vượt trội ấy nhanh chóng thu hút sự chú ý của giới công nghệ. Các tập đoàn lớn như Microsoft và American Online (AOL) sẵn sàng bỏ ra số tiền khổng lồ để mua lại Synapse và mời Mark về làm việc. Thế nhưng, chàng trai trẻ không chọn con đường lập nghiệp ngay lúc đó. Năm 2002, ông quyết định bước chân vào Đại học Harvard, theo học chuyên ngành Tâm lý học và Khoa học máy tính.

Nhiều người có thể nghĩ rằng Mark Zuckerberg là một chàng trai chỉ biết đến máy tính, nhưng thực tế, ông có một tâm hồn rất phong phú. Mark đặc biệt yêu thích những tác phẩm văn học kinh điển, đồng thời còn là đội trưởng đội đấu kiếm của trường trung học. Bên cạnh đó, ông còn thông thạo ba ngoại ngữ: Pháp, Hebrew và Hy Lạp cổ, thể hiện trí tuệ và niềm đam mê học hỏi không giới hạn của mình.

Năm 2002, Mark Zuckerberg chính thức trở thành sinh viên của Đại học Harvard – một trong những trường danh giá nhất nước Mỹ. Nhưng thay vì chỉ tập trung vào việc học, anh lại dành phần lớn thời gian trong căn phòng nhỏ tại ký túc xá Kirkland House để theo đuổi đam mê lập trình. Chính tại đây, anh đã đặt nền móng cho một nền tảng mạng xã hội thay đổi cả thế giới – Facebook.

Dự án đầu tiên của Mark là "Face Mash", một ứng dụng cho phép sinh viên bình chọn mức độ hấp dẫn của nhau dựa trên những bức ảnh mà anh "hack" được từ hệ thống quản lý ký túc xá của trường. Dù chỉ tồn tại trong vài giờ trước khi bị Harvard buộc phải gỡ bỏ vì vấn đề bảo mật, Face Mash đã thu hút 22.000 lượt xem từ 450 người ngay lập tức, chứng tỏ sức hút của một nền tảng kết nối trực tuyến.

Dù xém tí thì bị đuổi học nhưng Mark không dừng lại tại đó. Ngày 4/2/2004, ngay trong căn phòng ký túc xá của mình, anh đã xây dựng "The Facebook" – một mạng xã hội dành riêng cho sinh viên Harvard. Ban đầu, anh chỉ coi đây như một dự án nhỏ để kỷ niệm quãng thời gian đại học với tên gọi “Harvard-Thing”, nhưng sự bùng nổ nhanh chóng đã khiến mọi thứ thay đổi.

Mark chia sẻ rằng lúc đó anh chỉ “muốn kết nối mọi người với nhau”. “Mười năm trước, bạn biết đó, tôi chỉ cố gắng giúp kết nối mọi người ở các trường đại học và một vài ngôi trường khác. Đó là một nhu cầu cơ bản khi tôi nhìn thế giới Internet và có rất nhiều dịch vụ cho rất nhiều thứ mà con người cần”.

Và chỉ trong tháng đầu tiên, hơn một nửa sinh viên Harvard đã đăng ký sử dụng, điều này khiến Mark phải mở rộng ra các trường danh tiếng khác như Columbia, New York và Yale.

Dù xuất phát từ một căn phòng ký túc xá chật hẹp, Facebook đã nhanh chóng thu hút sự chú ý của các nhà quảng cáo và người dùng liên tục yêu cầu thêm các tính năng mới. Nhận thấy tiềm năng khổng lồ, Mark quyết định bỏ học Harvard để tập trung hoàn toàn vào việc phát triển Facebook, giống như cách tỷ phú Bill Gates từng làm với Microsoft. Anh cùng nhóm đồng sáng lập – bao gồm Dustin Moskovitz, Eduardo Saverin, Andrew McCollum và Chris Hughes – chuyển đến Thung lũng Silicon, toàn tâm toàn ý tập trung vào Facebook.

Tháng 6/2004, Mark Zuckerberg chính thức đưa Facebook ra khỏi ký túc xá Harvard và đặt trụ sở tại một văn phòng nhỏ ở Palo Alto, California. Khi đó, Facebook chỉ là một nhóm nhỏ những người đam mê công nghệ, hoạt động với nguồn thu quảng cáo ít ỏi. Tuy nhiên, tầm nhìn và sự kiên trì của Mark đã giúp Facebook lọt vào mắt xanh của các nhà đầu tư lớn. Tỷ phú Peter Thiel - đồng sáng lập PayPal, cùng Elon Musk - nhà sáng lập Tesla, nhận ra tiềm năng to lớn của nền tảng này và quyết định đầu tư 500.000 USD, đặt nền móng cho sự phát triển bùng nổ sau này.

Chỉ một năm sau, vào tháng 8/2005, Zuckerberg chính thức đổi tên công ty thành Facebook và từng bước mở rộng nền tảng ra toàn thế giới. Từ một mạng xã hội chỉ dành cho sinh viên, Facebook nhanh chóng trở thành nơi kết nối của hàng triệu người.

Bước ngoặt lớn nhất đến vào năm 2009 khi làn sóng smartphone bùng nổ, kéo theo sự gia tăng mạnh mẽ của người dùng mạng xã hội di động. Facebook trở thành nền tảng phổ biến nhất với hàng tỷ lượt truy cập mỗi tháng, khiến doanh thu quảng cáo tăng chóng mặt.

Năm 2010, Mark Zuckerberg lần đầu tiên được tạp chí Time vinh danh là một trong những nhà khởi nghiệp có tầm ảnh hưởng lớn nhất đến xã hội. Từ đây, Facebook không chỉ là một mạng xã hội, mà còn trở thành một nền tảng quan trọng cho chính trị gia, người nổi tiếng và các doanh nghiệp toàn cầu.

Không dừng lại ở đó, Facebook tiếp tục khẳng định vị thế của mình bằng việc thâu tóm hàng loạt công ty công nghệ đình đám như Instagram và WhatsApp, mở rộng hệ sinh thái và củng cố vị trí dẫn đầu trong thế giới công nghệ. Từ một dự án nhỏ trong ký túc xá, Facebook đã vươn lên trở thành gã khổng lồ, định hình cách con người kết nối và tương tác trên toàn cầu.

Ngày 29/10/2021, trong bài viết đầy tâm huyết trên trang Facebook cá nhân, Mark Zuckerberg tuyên bố: "Chúng tôi đang ở điểm khởi đầu của chương tiếp theo của Internet, và cũng là chương tiếp theo cho công ty của chúng tôi."

Khoảnh khắc đó đánh dấu một bước ngoặt lịch sử – Facebook chính thức đổi tên thành Meta, mở ra kỷ nguyên mới vượt xa khái niệm mạng xã hội. Facebook giờ đây chỉ là một phần trong hệ sinh thái rộng lớn của Meta, cùng với Instagram, WhatsApp, Oculus và nhiều nền tảng khác, tất cả cùng hướng tới một mục tiêu: xây dựng metaverse – thế giới ảo kết nối không giới hạn.

Mark đã đầu tư hàng chục tỷ USD để hiện thực hóa tầm nhìn này, xây dựng metaverse như một không gian ảo nơi con người có thể làm việc, giải trí và kết nối mà không bị giới hạn bởi thế giới thực. “Siêu vũ trụ là mặt trận tiếp theo, giống như mạng xã hội khi chúng tôi mới bắt đầu”, anh khẳng định.

Khái niệm metaverse lần đầu xuất hiện trong tiểu thuyết Snow Crash (1992) của Neal Stephenson, mô tả một thế giới ảo nơi con người có thể làm việc, giải trí và kết nối mà không bị giới hạn bởi địa lý.

Thay vì chỉ là một nền tảng mạng xã hội, metaverse cho phép mỗi người tạo nhân vật ảo, tương tác trong một không gian số sống động. Mark Zuckerberg tin rằng metaverse chính là bước tiến tiếp theo của Internet di động, mở ra một kỷ nguyên kết nối hoàn toàn mới, “Chúng tôi tin rằng metaverse là hậu duệ của Internet di động”.

Dù sở hữu khối tài sản hàng tỷ USD, Mark Zuckerberg vẫn duy trì một lối sống giản dị. Anh lái những chiếc xe cũ, đeo đồng hồ bình thường, dùng điện thoại rẻ tiền và luôn xuất hiện với những bộ quần áo xám đơn giản.

Không chỉ giản dị trong cuộc sống, Mark và vợ – Priscilla Chan – còn là những nhà từ thiện tích cực. Năm 2014, họ đứng đầu thế giới về số tiền quyên góp, đóng góp gần 1 tỷ USD cho các dự án nhân đạo. Những năm sau đó, cả hai liên tục có mặt trong danh sách những người Mỹ hào phóng nhất với những khoản tài trợ khổng lồ cho giáo dục, y tế và nghiên cứu khoa học.

Ngoài công việc, Mark dành nhiều thời gian cho thói quen đọc sách. Anh thậm chí còn khởi xướng một câu lạc bộ "A Year of Books", khuyến khích mọi người chia sẻ và cùng đọc sách, thể hiện niềm đam mê học hỏi không ngừng.

Giàu có và nổi tiếng không phải là lý do chính khiến Mark Zuckerberg được mọi người yêu mến. Chính hành trình khởi nghiệp đầy nỗ lực, lối sống giản dị ngay cả khi ở đỉnh cao vinh quang và tinh thần trách nhiệm với xã hội đã giúp anh giành được sự kính trọng từ cả giới khởi nghiệp lẫn cộng đồng.

Từ một ý tưởng đơn giản trong ký túc xá đến mạng xã hội lớn nhất hành tinh, Mark Zuckerberg đã chứng minh rằng sáng tạo và kiên trì có thể thay đổi thế giới. Không chỉ thành công về công nghệ, anh còn truyền cảm hứng mạnh mẽ với lối sống giản dị, tinh thần trách nhiệm xã hội và khát vọng kết nối con người theo những cách chưa từng có. Chặng đường phía trước vẫn còn nhiều thách thức, nhưng với tầm nhìn của mình, Mark Zuckerberg hứa hẹn sẽ tiếp tục ghi dấu ấn trong lịch sử công nghệ thế giới.

Kim Kiên