“Together We Read – Đọc Sách Tháng Ba”: Tuyển tập sách hay nhất Thiền sư Thích Nhất Hạnh | Sách hay | Nghề giáo

Những quyển sách hay nhất của thiền sư Thích Nhất Hạnh giúp bạn nuôi dưỡng tình yêu thương, sự thấu hiểu và lòng tha thứ để nhìn nhận sự việc theo hướng tích cực.

Thầy Thích Nhất Hạnh từng viết thế này: “Sự sống chân thật được làm bằng chất liệu của sự chết. Hạnh phúc chân thật được làm bằng chất liệu của khổ đau. Người nào trong chúng ta đã từng đau khổ thì đừng vì vậy mà buồn phiền. Những đau khổ đó chính là chất liệu cần thiết để chúng ta có thể tạo dựng ra hạnh phúc và giải thoát, như những người làm vườn biết sử dụng rác để làm phân, biến rác thành hoa. Những người chưa đau khổ thì khó thành công hơn những người đã từng đau khổ”.

Có lẽ, khi đọc xong những quyển sách này, bạn sẽ nhận ra, thấu hiểu nỗi đau của người khác là món quà to lớn nhất mà bạn có thể trao tặng họ. Thấu hiểu là tên gọi khác của yêu thương. Nếu bạn không thể thấu hiểu, thì bạn chẳng thể yêu thương.

1. Đường Xưa Mây Trắng

Tác phẩm Đường xưa mây trắng của Thầy Thích Nhất Hạnh có thể được coi như là một cuốn tiểu thuyết về cuộc đời Đức Phật, mà trong sách, tác giả gọi là Bụt. Bụt là phiên âm từ âm Buddha trong tiếng Phạn. Cuộc đời Đức Phật được kể qua con mắt của chú bé chăn trâu Svasti, sau xuất gia, trở thành một vị đệ tử của Phật. Svasti từng cúng dường cỏ bồ đề cho cho Đức Phật suốt 49 ngày trước khi thành đạo. Đây có thể là góc nhìn khác lạ của tác giả so với nhiều người kể về Đức Phật.

Qua đôi mắt đứa trẻ, mọi sự vật, sự việc sẽ được kể chân thật, hồn nhiên, không có gì phải giấu diếm. Đức Phật hiện diện lên trước hết, không phải là một thần linh, mà là một con người giản dị, có cuộc sống và mơ ước như bao người. Mơ ước của Đức Phật là làm lợi cho muôn loài.


Với văn phong nhẹ nhàng giản dị, với lối kể chuyện sinh động lôi cuốn, tác giả đã đưa chúng ta trở về tắm mình trong dòng sông Nguyên thủy cách đây gần 2.600 năm, để được hiểu và gần gũi với một bậc giác ngộ mà cuộc đời của Ngài tỏa rạng nếp sống đầy tuệ giác và từ bi. Đọc Đường Xưa Mây Trắng cho chúng ta cảm tưởng như đang đọc một thiên tình sử, nhẹ nhàng, gần gũi mà sâu lắng. Sách Đường Xưa Mây Trắng – Theo Gót Chân Bụt (thiền sư Thích Nhất Hạnh, Phương Nam Book) đã được dịch ra hơn 20 thứ tiếng, được tái bản nhiều lần ở các nước và được xếp vào hàng những quyển sách hay nhất của thế kỷ 20.


2. Thả một bè lau

Trong Thả một bè lau, thiền sư Thích Nhất Hạnh có đoạn viết thế này: ‘Chữ tài liền với chữ tai một vần’ là một câu chơi chữ rất khéo. Và mầm mống của những tai nạn, khổ đau kia đến từ đầu? Cụ Nguyễn Du nói đừng đổ lỗi cho ai hết. ‘Ðã mang lấy nghiệp vào thân’: khi mình đã có những tham, giận, kiêu căng trong người rồi, thì: ‘Cũng đừng trách lẫn trời gần trời xa’: đừng đổ lỗi cho ai hế, đừng trách trời.

Tại sao mình đau khổ? Mình nói: tại trời, tại xã hội, tại người này, người kia… Kỳ thực mình chịu trách nhiệm lớn về những đau khổ của mình. Vì vậy mình phải quay về tu sửa tâm mình, vun bồi gốc rễ của cái thiện trong tâm mình. Ðó là vấn đề tu tâm (citta bhavana). Thiện căn (kusalamula) là một danh từ Phật học, có nghĩa là gốc rễ của cái thiện.



Cụ Nguyễn Du thấy tu tâm là điều quá trình phải làm. Thiện căn ở tại lòng ta, Chữ tâm kia mới bằng ba chữ tài: một người có tâm lành, biết tu học thì sẽ có hạnh phúc và mang lại hạnh phúc cho người khác nhiều hơn (bằng ba) những người có tài mà không có tâm lành…

Truyện Kiều là truyện về cuộc đời, có những hoàn cảnh khổ đau, hạnh phúc và u mê của cuộc đời. Lấy con mắt của người quán chiếu nhìn vào truyện Kiều, chúng ta có thể thấy được bản chất của cuộc đời. Những điều xảy ra trong mười lăm năm của cô Kiều có thể xảy ra cho bất cứ một người nào. Vì vậy ở Việt Nam có truyền thống bói Kiều. 


Nếu có chánh niệm, đem những khổ đau, luân lạc, gian truân của mình ra đọc Truyện Kiều, chúng ta có cơ hội thấy được bản thân. Và như vậy đọc Truyện Kiều cũng là tu. Tu tức là nhìn tất cả những gì đã và đang xảy ra trong đời mình bằng con mắt quán chiếu. Nhìn như vậy trong khi đọc lại Truyện Kiều ta có thể thấy được những điều rất mới.

Tác giả Thích Nhất Hạnh chia sẻ: “Ngày xưa tôi cũng đã từng dạy văn chương ở Việt Nam và đã dạy truyện Kiều. Nhưng tâm của tôi lúc đó không được như bây giờ, tôi đã dạy với tư cách một giáo sư văn chương mà chưa bao giờ dạy với tư cách là một thiền sư. Nhìn với tư cách một thiền sư là nhìn sâu, nhìn kỹ, nhìn bằng sự khám phá, của thiền quán mọi sự kiện qua những nhận thức, đau khổ, hạnh phúc, thành công, thất bại, và qua sự tu học của mình. Nhìn như vậy trong khi đọc lại truyện Kiều ta có thể thấy được những điều rất mới…”


3. Bước tới thảnh thơi

Bước tới thảnh thơi truyền tải những lời dạy cốt lõi của Đức Phật, vì vậy, những trang sách có thể chạm đến trái tim của từng độc giả. Với hơn 200 trang sách, nội dung sách Bước tới thảnh thơi gồm 3 phần chính: Các bài thi kệ, 10 giới Luật, 39 uy nghi mà những sa di cần tuân thủ, gìn giữ để đạt được sự tiến bộ tinh thần trong sự nghiệp tu học của mình. Các bài thi kệ hỗ trợ sa di trong việc thực hành chánh niệm trong từng giây, từng phút, chú tâm vào từng khoảnh khắc sống trong hiện tại. 


Thầy Thích Nhất Hạnh có đưa vào sách Bước tới thảnh thơi bài thi kệ đánh răng rất đơn giản, dễ đọc, dễ nhớ như sau:

“Đánh răng và súc miệng
Cho sạch nghiệp nói năng
Miệng thơm lời chánh ngữ
Hoa nở tự vườn tâm”.

Bước tới thảnh thơi của thiền sư Thích Nhất Hạnh phù hợp với những người tu học, tuy nhiên, những người ngoại đạo hay bất kỳ độc giả nào muốn trau dồi một cuộc sống phạm hạnh hơn thì đều có thể tiếp cận và chọn lọc những bài thi kệ, giới luật trong quyển sách.
Từ đó, bạn đọc có thể gạn lọc bỏ những phiền muộn, tham sân si và sống cuộc đời bình an hơn. Những trang viết nhẹ nhàng, khi đọc xong quyển sách, độc giả như tắm trên dòng sông mát dịu của sự thanh tĩnh, bình yên và hạnh phúc. Những bài thi kệ và giới luật trong quyển sách đóng vai trò như những lời khuyên chân thành từ một người thầy từ bi và bạn có thể áp dụng vào cuộc sống hằng ngày của mình.  

4. Hạnh phúc mộng và thực

Hạnh phúc là gì? Tại sao những ý niệm của bạn về hạnh phúc lại lắm khi giam hãm bạn trong cực cùng khổ luỵ? Tại sao hạnh phúc lại quá đỗi mong manh? Có thứ hạnh phúc nào bền vững, an ổn và không tiềm ẩn những hệ lụy? Hạnh phúc đích thực là gì? Làm thế nào để có thể đạt được hạnh phúc đích thực ngay trong hiện tại? Với Hạnh phúc mộng và thực, thiền sư Thích Nhất Hạnh sẽ tặng cho bạn những gợi ý thú vị để bạn có thể khám phá một cách tường tận diện mạo đích thực của hạnh phúc.


Trong Hạnh phúc mộng và thực, thiền sư Thích Nhất Hạnh có đoạn viết thế này:

Thở vào, thở ra,
Là hoa tươi mát,
Là núi vững vàng,
Nước tĩnh lặng chiếu,
Không gian thênh thang.
Thở vào biết thở vào, thở ra biết thở ra. Thở vào tôi thấy là hoa, thở ra tôi thấy tôi tươi mát, thở vào tôi thấy tôi là núi, thở ra tôi thấy tôi vững vàng, thở vào tôi thấy tôi là nước tĩnh…”.

5. Hơi thở nuôi dưỡng, hơi thở trị liệu
Kinh Quán Niệm Hơi Thở là một kinh thiền tập căn bản của đạo Bụt. Đó là một bản đồ tu tập mầu nhiệm mà Bụt đã khám phá và cống hiến cho chúng ta. Người nào có được bản đồ này trên tay, chắc chắn sẽ không bị lạc đường. Những chỉ dẫn của kinh Quán Niệm Hơi Thở được trình bày trong cuốn sách này rất đơn giản, rõ ràng, dễ hiểu và thiết thực. Đó là cả một kho tàng tuệ giác hết sức thâm sâu. Tiếp xúc được với nguồn tuệ giác ấy thì tất cả những nỗi khổ niềm đau trong ta đều tan biến, hạnh phúc và tự do liền có mặt.


Mời các bạn hãy cùng lên đường cho một cuộc trở về. Trở về với hơi thở ý thức để tiếp xúc với sự sống mầu nhiệm trong ta và quanh ta. Hãy để cho thân tâm ta được chữa trị, cho những tế bào của cơ thể ta được nuôi dưỡng và chăm sóc bằng chính khả năng phục hồi và trị liệu của tự thân.

6. Giận
Khi đọc Giận, người đọc như đang trao đổi với chính nội tâm của mình. Bởi sân hận không phải bắt đầu từ một mối quan hệ sứt mẻ hay thái độ, hành động của người khác khiến chúng ta không hài lòng. Sân hận là bản ngã, là cảm xúc luôn luôn lưu hành trong mỗi con người dù người đó có duy trì mối giao thiệp giữa người với người hay không. Giận là cảm xúc cá nhân, chúng chỉ xuất hiện khi chúng ta cho phép chúng xuất hiện. Cũng từ đó, Thiền Sư Thích Nhất Hạnh đã chứng minh, con người có thể làm chủ cơn giận, biến cơn giận thành hành động tích cực.


Qua góc nhìn của một người con của Phật, Thích Nhất Hạnh đã mở ra một thế giới quan mới cho người đọc. Qua đó giúp mỗi người tự nhìn nhận cơn giận của mình, hóa giải cơn giận của mình từ những điều đơn giản nhất. Bằng ngôn ngữ giản dị nhưng đầy thâm thúy, Giận sẽ là lời nhắc nhở mỗi người chúng ta mỗi khi đi “trật đường ray cảm xúc” trong quãng đời này. Chắc chắn Giận sẽ là người bạn đồng hành tuyệt vời trên con đường nuôi dưỡng tâm hồn và rèn luyện bản thân của mỗi người.

Giận – một cuốn sách với tiêu đề chỉ gói gọn trong một chữ nhưng lại mở ra cho người đọc muôn vàn sự hiểu biết về cơn giận, từ khởi nguồn của cơn giận trong mỗi con người cho đến cách làm sao để chúng ta tháo gỡ được nó và sống đẹp với xã hội xung quanh mình.

7. Phép lạ của sự tỉnh thức
Phép lạ của sự tỉnh thức là những phương pháp nhiệm mầu thực tập thiền quán trong đời sống hàng ngày. Đọc sách, chúng ta cảm nhận được từng sát na hạnh phúc trong cuộc sống. Từ một bác sĩ, một người công nhân, một thợ may, một người thợ tiện, một bà nội trợ đến một kỹ sư… Tất cả những công việc thường nhật đó bỗng trở nên phép lạ khi thắp lên ánh sáng chánh niệm.


Sách đã dịch ra gần 30 thứ tiếng trên thế giới, được mọi độc giả, mọi thành phần trong xã hội nhiệt liệt hoan nghênh. Có thể thấy rằng đây không chỉ là một cuốn sách mà là những chia sẻ kinh nghiệm nếp sống chánh niệm trong đời sống hàng ngày, là bài học căn bản thực tập thiền quán của Thiền sư Thích Nhất Hạnh.

Nguồn: Bookish